W dniu 9 maja 2015 r. SEiRP Koło w Gorlicach wspólnie z IPA Gorlice zorganizowało wycieczkę na Słowację do Starej Lubowli (słow. Starej Lubowni) i Wyżnych Drużbaków (słow. Wyżnych Rużbachów).

W wycieczce wzięło udział 49 osób, w tym emeryci i członkowie IPA z rodzinami oraz sympatycy.
Autobus wyruszył z Gorlic o godz.8.00 i pojechaliśmy przez Krynicę  Doliną Popradu do słowackiego Spiszu.

                 Pierwszym punktem zwiedzania był zamek w Starej Lubowli położony na malowniczym wzgórzu nad miastem i rzeką Poprad. Jadąc autobusem na parking u podnóża zamku mijaliśmy średniowieczny obóz wojenny, który przedstawia obraz rycerskiego życia w XVI wieku.

Po wyjściu z autobusu spacerkiem udaliśmy się przez las i kasztanową alejką i doszliśmy do głównego wejścia zamku.
                 Zamek ten został wzniesiony w stylu gotyckim na początku XIV w. przez rycerza węgierskiego z możnego rodu Aba. Był zamkiem granicznym strzegącym szlaki handlowe do Polski. W marcu 1412 roku odbył się w nim pokojowy zjazd polsko-węgierski pomiędzy królem Władysławem Jagiełłą i królem węgierskim Zygmuntem Luksemburskim.

Król węgierski w zamian za pożyczkę w wysokości 37 tys. kóp groszy praskich (tj. 7,5 ton czystego srebra) przekazał Rzeczypospolitej zastaw w postaci Lubowli z zamkiem i otaczającymi dobrami wraz z 16 miastami spiskimi.

Zaciągniony dług nie został nigdy spłacony dlatego zastaw był włączony do Królestwa Polskiego i był we władaniu polskich starostów przez 360 lat aż do roku 1772 do czasu I rozbioru Polski przez Austrię. Do najwybitniejszych starostów należeli szlachcice z rodu Lubomirskich i rodu Kmitów, którzy po pożarze w 1553 roku przebudowali zamek w stylu renesansowym a później barokowym.

W 1883 twierdzę od Węgrów odkupili Zamoyscy, którzy zarządzali nim do wybuchu II wojny światowej. W czasie II wojny w zamku gestapo ulokowało swoją siedzibę i więzienie. Po wojnie zamek został znacjonalizowany przez komunistyczne władze Czechosłowacji. Zamek stanowi połączenie trzech stylów architektonicznych: gotyku (wieża), renesansu (pałac renesansowy) i baroku (pałac barokowy i kaplica).

Obecnie zamek częściowo jest trwałą ruiną, częściowo odbudowany ze środków unijnych, ale znajdują się też w bardzo dobrym stanie oryginalne komnaty z wyposażeniem.

Zwiedziliśmy wszystkie pomieszczenia udostępnione dla turystów: komnaty, salony, zbiory muzealne, kazamaty, pałac renesansowy, pałac barokowy i kaplicę św. Michała Archanioła i na końcu podziwialiśmy piękną okolicę z gotyckiej baszty górującej nad całą okolicą, z której widoczny jest skansan z zabytkowymi obiektami z terenu Spiszu i panorama miasta z wijącym się Popradem.

Niestety mgła nie pozwoliła nam zobaczyć w całej krasie malownicze Tatry i Pieniny tylko wysokie szczyty przebijające się przez opadającą mgłę.

                 Po zwiedzeniu zamku udaliśmy się do restauracji KOLIBA, gdzie mogliśmy posilić się regionalnymi potrawami.

                 Następnym punktem programu był wyjazd do Wyżnych Rużbachów (pol.Wyżne Drużbaki), gdzie zwiedziliśmy Park Zdrojowy i jezioro trawertynowe Krater, zobaczyliśmy Biały Dom i domki szwajcarskie oraz sanatorium Izabela , które to zbudował polski szlachcic hrabia Zamoyski.

Kratery w Rużbachach nie mają nic wspólnego z wulkanami czy erupcjami tylko powstały w wyniku zapadnięcia się kop trawertynowych powstałych wokół bogatych w wapń źródeł mineralnych.
Jeziorko Krater ma średnicę 20 m i głębokość 2-3 m i temp. 22 stopnie Celsjusza.

Napełnione jest wodą termalną ze źródła Izabela. Naturalne obrzeże jeziorka tworzy trawertyn o wysokości ok.1 metra, który znajduje się na wierzchołku niewyraźnej kopy. Proces formowania się obrzeża przebiega nieprzerwanie, tworzą się nowe warstwy osadów mineralnych pochodzących z wody, zamieniające się na trawertyn.  Wypływa z niego uroczy potoczek, drążąc w ziemi swoje ścieżki.

                 W 1882 roku Wyżne Drużbaki odziedziczył hrabia Andrzej Zamoyski, który zakupił zamek Lubowelski, jednak to jego syn hrabia Jan Kanty Zamoyski wybudował tutaj najwięcej, m.in. Biały Dom, który do dziś jest centrum spotkań towarzyskich i życia kulturalnego w uzdrowisku.
Idąc w stronę Białego Domu po drodze mijaliśmy  szereg domków szwajcarskich z XIX wieku zbudowanych z drewna przez Zamoyskich.

Po wejściu na teren Parku Zdrojowego w Wyżnych Rużbachach, na skarpie znajduje się okazała budowla. To Biały Dom, który został zbudowany od podstaw w ciągu jednego roku na wzór słynnego kasyna w Monte Carlo. Został ukończony i oddany do użytku w 1931 r. Wznosi się on na pięknych wzgórzach trawertynowych. Na fasadzie znajdziemy połączone herby rodów Zamoyskich i Bourbonów.

Jan Kanty Zamoyski był żonaty z Izabellą de Bourbon, siostrzenicą króla Hiszpanii, z którą wyjechał do Hiszpani w 1945 r. po uwłaszczeniu posiadłości przez władze komunistyczne.

                  W drodze powrotnej udaliśmy się do Starej Lubowli, gdzie zwiedziliśmy średniowieczny rynek z renesansowymi i klasycystycznymi domami mieszczańskimi oraz gotycki kościól św.Mikołaja z XIII w., przebudowany w XVIII w. w stylu barokowym oraz w XIX w. stylu klasycznym z barokowym wystrojem wenętrza kościoła.
Po zwiedzenia Starej Lubowli udaliśmy się w drogę powrotną do Gorlic, gdzie dojechaliśmy zgodnie z planem.
 

Sorządził: Mirosław Janik

Wejście pod górę na zamek

Fragment zamku z wysokim bastionem

Kasztanowa alejka prowadząca do bramy

W oczekiwaniu na zwiedzanie zamku

Dzziedzinic zamku za bramą

Makieta grodu z alfabetem Braille'a

Pałac barokowy i po prawej renesansowy

Mury obronne zamku

Spacer po grodzie zamkowym

Mury obronne zamku

Renesansowy bastion zachodni

Wnętrze kazamatów

Kaplica św.Michała Archanioła z XVII w.

Otwory strzelnicze w murach

Wnętrze komnaty

Wnętrze salonu myśliwskiego

Wnętrze salonu myśliwskiego

Wnętrze komnaty

Wnętrze komnaty

Wnętrze komnaty

Wnętrze komnaty

Sypialnia

Widok na zamglone Tatry

Wnętrze kaplicy św.Michała Archanioła

Baszta gotycka z XIV w.

Budynek renesansowy

Kopia insygni koronacyjnych

Gorzelnia zamkowa

Gorzelnia zamkowa

Wnętrze odrestaurowanego budynku renesansowego

Mury obronne widoczne z wieży

Zbroja rycerska

Zbroja rycerska

Sala rycerska

Ruiny gotyckiego zamku

Ruiny gotyckiego zamku

Widok z baszty

Widok z baszty

Widok z baszty na skansen

Pamiątkowa fotka na baszcie

Widok z baszty

Nie wszyscy podjęli trud wyjścia na basztę

Pamiątkowe zdjęcie grupy wycieczkowej

Renesansowy bastion

Mury obronne

Szachownica na placu zamkowym

W restauracji "Koliba" w Starej Lubowli

Restauracja "Koliba" w Starej Lubowli

Zbiórka przed autokarem

Wyżne Drużbaki

Strumyk wody termalnej

Potoczek płynący z jeziora trawertynowego

Jeziorko trawertynowe

Nad jeziorkiem trawertynowym

Nad jeziorkiem trawertynowym

Spacer obok domków szwajcarskich

Biały Dom zbudowany przez Zamoyskiego

Uczestnicy wycieczki na tle Białego Domu

Uczestnicy wycieczki na tle Białego Domu

Dom uzdrowiskowy "Izabela"

Spacer alejkami w Parku Zdrojowym

Spacer alejkami w Parku Zdrojowym

Biały Dom z drugiej strony na trawertynowych skałach

Biały Dom na skałach trawertynowych

Stare miasto w Starej Lubowli

Stare miasto w Starej Lubowli

Średniowieczny rynek i zabytkowe kamienice

Kościół w Starej Lubowli z XIII w.

Wnętrze barokowe kościoła

Wnętrze barokowe kościoła

Tył "wesołego autobusu"